شناخت انواع بسته‌بندی آبمیوه به ما در انتخاب آن و درک بهتر از اصول نگهداری آبمیوه کمک میکند تا بتوانیم بسته بندی مناسب را انتخاب کنیم
انواع بسته‌بندی آبمیوه به شش دسته تقسیم می‌شود:
- بسته‌بندی فلزی:بسته بندی ظروف فلزی یکی از انواع بسته بندی است که معمولا برای بسته‌بندی آب میوه‌های غلیظ استفاده می‌شود.
- بسته‌بندی کاغذی: این نوع بسته‌بندی شامل ظروف کارتنی یا تتراپک است که معمولا برای بسته‌بندی آب میوه‌های نوشابه‌ای استفاده می‌شود.
- بسته‌بندی آلومینیومی مجوف: این نوع بسته‌بندی شامل کیسه‌های آلومینیومی مجوف مانند دوی پک و چیپرپک است که برای بسته‌بندی آب میوه‌های نوشابه‌ای استفاده می‌شود.
- بسته‌بندی پلاستیکی: این نوع بسته‌بندی شامل بطری‌های پلاستیکی PET است که برای بسته‌بندی آب میوه‌های نوشابه‌ای و یا آب میوه‌های خنک‌کننده استفاده می‌شود.
- بسته‌بندی شیشه‌ای: این نوع بسته‌بندی شامل ظروف شیشه‌ای است که برای بسته‌بندی آب میوه‌های غلیظ و یا نوشابه‌ای استفاده می‌شود.
- بسته‌بندی پاکتی: این نوع بسته‌بندی شامل پاکت‌های یکبار مصرف است که برای بسته‌بندی آب میوه‌های خنک‌کننده و یا نوشابه‌ای استفاده می‌شود.
ظروف فلزی در انواع بسته‌بندی آبمیوه :
مزایای قوطی فلزی شامل موارد زیر است:
- مقاومت بالا به ضربه
- مقاومت بالا در برابر حرارت (قابلیت استریلیزاسیون)
- مقاومت بالا در برابر رطوبت، نور و اکسیژن
- سمیت پایین
- زمان نگهداری طولانی بدون تغییرات
- سطح ایده‌آل برای تزئین و لاک پذیری
- وزن سبک و کارایی بالا به دلیل کم حجم بودن
- بازیافت پذیری بالا
- سهولت در جابجایی و انبارداری
- مطابقت با سیاست‌های زیست محیطی
- زمان نگهداری بالا در ویترین‌های فروشگاه‌ها
- قابلیت بالا در نگهداری تازگی، طراوت و گازدار بودن نوشیدنی‌های گازدار.
معایب قوطی فلزی شامل موارد زیر است:
- پدیده خوردگی و باد کردگی و سوراخ شدگی
- تغییر رنگ و کاهش ویتامین‌های مواد غذایی به دلیل خوردگی.
ظروف کارتنی ( تتراپک) در انواع بسته‌بندی آبمیوه
ظروف کارتنی (تتراپک) بیشترین سهم بازار جهانی را در بسته‌بندی آبمیوه به خود اختصاص داده‌اند. به تازگی، استفاده از ظروف کارتنی با اشکال متنوع برای بسته‌بندی و عرضه انواع آبمیوه، رشد چشمگیری داشته است.
ظروف کارتنی (تترا پک) دارای مزایایی مانند:
- انعطاف پذیری، شکل پذیری و چاپ پذیری خوب
- مقاومت بالا به پاره شدن، کشش و فشار
- سبک و غیرقابل نفوذ بودن به هوا
- ممانعت خوب در برابر فساد، به خصوص نور
- قابل بازیافت
- تجزیه سریع در محیط
اما دارای معایبی نیز هستند، از جمله:
- مقاومت نامناسب در برابر نفوذ گاز، روغن و رطوبت
- احتمال نفوذ برخی ترکیبات اسیدی، مانند اسید استیک و اسید پروپیونیک، که ممکن است باعث خوردگی و جدا شدن لایه‌های پلی اتیلنی و آلومینیوم فویل شوند.
تترا پک به صورت یک بسته‌بندی چندلایه با پوشش‌های متنوع تهیه می‌شود و از 5 لایه تشکیل شده است. لایه‌های این بسته‌بندی به ترتیب شامل لایه پلی اتیلنی مجاور با محصول، آلومینیوم فویل، لایه پلی اتیلنی، مقوا و پس از آن لایه پلی اتیلنی مجاور به هوا هستند. هر یک از این لایه‌ها با هدف خاصی تهیه شده‌اند:
- لایه داخلی پلی اتیلنی به عنوان فیلم خنثی و با محصول واکنش نداده و قابلیت دوخت حرارتی را فراهم میکند.
- لایه آلومینیوم فویل برای ممانعت از حضور نور به کار می‌رود.
- لایه پلی اتیلنی میانی نقش ممانعت کنندگی و عامل چسباننده مقوا و آلومینیوم فویل را دارد.
- لایه مقوا استحکام بسته و قابلیت چاپ را تأمین میکند.
- لایه پلی اتیلنی خارجی از چاپ روی مقوا محافظت میکند و آن را براق میکند.
به علت چنین ترکیباتی در این بسته‌بندی، احتمال نفوذ برخی ترکیبات اسیدی وجود دارد.
شما میتوانید برخی از نمونه کار های ما را که در این دسته بندی قرار دارد مشاهده نمایید .
کیسه های آلومینیومی مجوف:
بسته‌بندی‌های آلومینیومی قابل انعطاف و دوی پک، به دلیل مزایایی مانند سبک بودن، مقاومت در برابر رطوبت و حرارت، عدم نفوذپذیری به بخار و گاز، محافظت از محتویات در برابر نور و اکسیژن، قابلیت بازیافت و دوباره‌پذیری، در بسته‌بندی محصولات مختلف از جمله آبمیوه‌ها، نوشیدنی‌ها، مواد غذایی و داروها مورد استفاده قرار می‌گیرند. در کشور شما نیز به دلیل قیمت پایین و دسترسی آسان، بسته‌بندی‌های آلومینیومی قابل انعطاف و دوی پک به عنوان بسته‌بندی پرکاربرد برای محصولات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند.
پوشش دار بودن بسته‌بندی آلومینیومی، به معنی پوشش دادن به سطح آن با موادی مانند پلی‌اتیلن است که از عدم تماس مستقیم محتویات با آلومینیوم جلوگیری میکند. این نوع بسته‌بندی پوشش دار، بیشتر برای بسته‌بندی محصولات پاکتی مانند آبمیوه‌ها، شیرینی‌ها و غیره استفاده می‌شود. این پوشش، به عنوان یک لایه فیلمی روی سطح آلومینیوم قرار می‌گیرد و به محتویات کمک میکند تا در برابر رطوبت و اکسیژن محافظت شوند.
مزایا:
- سبک بودن بدنه آن‌ها
- مقاومت در برابر رطوبت و حرارت
- عدم نفوذپذیری به بخار و گاز
- محافظت از محتویات در برابر نور و اکسیژن
- قابلیت بازیافت و دوباره‌پذیری
معایب:
- سستی بدنه و نشت مواد به بیرون آن
- مشکلات بازیافت و هزینه‌های بالا
- بدنه‌ی سبک، باعث عدم مقرون به صرفه بودن در برخی موارد می‌شود
جزئیات بسته‌بندی:
- بدنه‌ی بسته‌بندی‌های آلومینیومی از سه لایه به ترتیب از خارج به داخل: پلی استر، آلومینیوم، پلی اتیلن تشکیل شده است
- لایه پلی استر برای انجام جوش حرارتی لبه پاکت مناسب است و براحتی دفرمه نمی‌شود
- لایه آلومینیوم آبمیوه را در برابر حرارت و تابش نور مقاوم میکند
- لایه پلی اتیلن برای تماس مستقیم با محتویات درون بسته‌بندی باید از پلی اتیلن Food grade باشد تا با محتویات درون بسته‌بندی واکنش ندهد و از پلی اتیلن با چگالی پایین LDPE استفاده می‌شود.
بطری پلاستیکی(PET):
بطری‌های پلاستیکی PET به دلیل قیمت بالا، جایگزین‌هایی مانند بطری‌های پلی اتیلن با دانسیته پایین (LDPE) و با دانسیته بالا (HDPE) در بسته‌بندی نوشیدنی‌ها شده‌اند. استفاده از این جایگزین‌ها می‌تواند تأثیر مثبتی بر خواص کیفی و عمر نگهداری نوشیدنی داشته باشد. بطری‌های پلی اتیلن با دانسیته پایین (LDPE) برای بسته‌بندی مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی که نیاز به انعطاف دارند، مناسب هستند و بطری‌های پلی اتیلن با دانسیته بالا (HDPE) برای نوشیدنی‌هایی که نیاز به مقاومت بیشتر در برابر فشار و شوک دارند، مناسب هستند.
مزایای بطری‌های پلاستیکی شامل موارد زیر است:
- مقاومت در برابر شکنندگی: بطری‌های پلاستیکی معمولاً مقاومت خوبی در برابر شکنندگی دارند و در مقابل ضربات و فشارهای مختلف مقاومت می‌کنند.
- مقاومت در برابر خوردگی: بطری‌های پلاستیکی معمولاً از موادی تهیه می‌شوند که در برابر اکسیداسیون و خوردگی مقاومت خوبی دارند و نسبت به شیمیایی شدن محتویاتشان مقاوم هستند.
- قابلیت شکل‌پذیری: بطری‌های پلاستیکی قابلیت شکل‌پذیری بالایی دارند و به راحتی می‌توان آن‌ها را به شکل‌های مختلف تولید کرد.
- سبک بودن: بطری‌های پلاستیکی نسبت به بطری‌های فلزی و شیشه‌ای سبک‌تر هستند.
- قابلیت بازیافت: بطری‌های پلاستیکی قابلیت بازیافت دارند که این امر باعث کاهش آلودگی محیط زیست و استفاده مجدد از منابع طبیعی می‌شود.
- هزینه کمتر: تولید بطری‌های پلاستیکی در مقایسه با بطری‌های فلزی و شیشه‌ای هزینه کمتری دارد و قابلیت تولید به صورت انبوه نیز داراست.
- عدم تأثیر نور و رطوبت: بطری‌های پلاستیکی در برابر تأثیر نور و رطوبت مقاومت دارند.
معایب بطری‌های پلاستیکی شامل سر و صدای زیاد در مصرف و نیز تأثیرات منفی بر محیط زیست به دلیل عدم تجزیه‌پذیری و زمان بالای تجزیه آن‌ها است.
مزایای ظروف شیشه‌ای شامل موارد زیر است:
- خنثی بودن شیمیایی: شیشه به عنوان یک ماده خنثی شناخته می‌شود و با محتویات داخلی آن هیچگونه واکنش شیمیایی ندارد. این مورد باعث حفظ طعم و مزه محصول بسته‌بندی شده در شیشه می‌شود.
- عدم نفوذپذیری: شیشه فاقد بو و بهداشتی است و به علت عدم نفوذپذیری به هوا، می‌تواند در برابر رطوبت و آلودگی‌های محیطی مقاومت کند.
- قابلیت ساخت اشکال و رنگ‌های مختلف: شیشه قابلیت ساخت به شکل‌ها و اندازه‌های مختلف و همچنین در رنگ‌های مختلف را داراست.
- شفافیت: شیشه شفاف است و محتوای داخلی آن را به خوبی نمایش می‌دهد.
- قابلیت بازیافت: شیشه قابلیت بازیافت دارد که این امر باعث کاهش آلودگی محیط زیست و استفاده مجدد از منابع طبیعی می‌شود.
معایب ظروف شیشه‌ای شامل موارد زیر است:
- حساسیت به شوک حرارتی و عوامل خارجی: شیشه حساس به تغییرات دما و شوک‌های حرارتی است و در برابر ضربه و شکستگی حساس است.
- وزن زیاد: ظروف شیشه‌ای وزن زیادی دارند که باعث افزایش هزینه حمل و نقل و نگهداری می‌شود.
ظروف شیشه ای:
یکی دیگر از انواع بسته بندی ، بسته‌بندی با ظروف شیشه‌ای، یکی از روش‌های قدیمی و محبوب بسته‌بندی محصولات است. اما این روزها، با توجه به نیازهای محیطی، اکولوژیکی و بازاریابی، ظروف شیشه‌ای تغییراتی را تجربه کرده‌اند.
به عنوان مثال، مزایای ظروف شیشه‌ای شامل موارد زیر است:
- خنثی بودن شیمیایی: شیشه به عنوان یک ماده خنثی شناخته می‌شود و با محتویات داخلی آن هیچگونه واکنش شیمیایی ندارد که باعث حفظ طعم و مزه محصول بسته‌بندی شده در شیشه می‌شود.
- عدم نفوذپذیری: شیشه به دلیل عدم نفوذپذیری به هوا، فاقد بو و بهداشتی است و محتوای داخلی آن را در برابر رطوبت و آلودگی‌های محیطی محافظت میکند.
- قابلیت ساخت اشکال و رنگ‌های مختلف: شیشه به اشکال، اندازه‌ها و رنگ‌های مختلف ساخته می‌شود که باعث جذابیت بیشتر برای محصول می‌شود.
- شفافیت: شیشه شفاف است و محتوای داخلی آن را به خوبی نمایش می‌دهد.
- قابلیت بازیافت: شیشه قابلیت بازیافت دارد که این امر باعث کاهش آلودگی محیط زیست و استفاده مجدد از منابع طبیعی می‌شود.
اما معایب ظروف شیشه‌ای شامل موارد زیر است:
- حساسیت به شوک حرارتی و عوامل خارجی: شیشه حساس به تغییرات دما و شوک‌های حرارتی است و در برابر ضربه و شکستگی حساس است.
- وزن زیاد: ظروف شیشه‌ای وزن زیادی دارند که باعث افزایش هزینه حمل و نقل و نگهداری می‌شود.
در زیر لیستی از انواع بسته‌بندی مواد غذایی و ویژگی‌های هر کدام ارائه شده است:
- دوی پک:
- مناسب برای بسته‌بندی آبمیوه‌ها
- قابلیت حمل و نقل آسان
- قابلیت باز شدن و بسته شدن مجدد
- تترا پک:
- قابلیت انعطاف پذیری و تولید به شکل دلخواه
- عدم نیاز به پر کردن آبمیوه بصورت داغ
- استفاده از بسته‌بندی‌های مقاوم در برابر حرارت
- کامبی بلاک:
- مناسب برای بسته‌بندی مواد خشک مانند آرد و شکر
- امکان تراشیدن و بسته‌بندی به شکل دلخواه
- حفظ تازگی و کیفیت مواد غذایی
- بسته‌بندی اسپتیک:
- استفاده از دمای بالا و زمان کوتاه
- محصول مرغوبتر و طول عمر بیشتر مواد غذایی
- قابل استفاده با انواع مختلف مواد و ظروف بسته‌بندی
- مبدلهای حرارتی از نوع اسپتیک، قادر به ایجاد حرارت بیشتری هستند
- بسته‌بندی PET/AL/PET/LDPE:
- مناسب برای بسته‌بندی مواد غذایی پر اسیدی مانند آب مرکبات
- حفظ تازگی و کیفیت مواد غذایی
- مقاوم در برابر نور، اکسیژن و رطوبت
